Baitong

หีบห่อขนมไทย อัตลักษณ์ทรงคุณค่า

ธรรมชาติเกื้อกูลการดำรงชีวิตของมนุษย์มาแต่ไหนแต่ไร คนสมัยก่อนชีวิตผูกพันกับธรรมชาติจึงหยิบจับสิ่งรอบตัวมาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด อย่างต้นกล้วยที่ใช้ได้แทบทุกส่วน ทั้งกินผล หยวกกล้วย หัวปลีใช้เป็นวัตถุดิบทำอาหาร ลำต้นทำกระทง ใบใช้ทำบายศรีประกอบพิธีกรรมทางศาสนา ทำภาชนะอย่างกระทงใบตองไปจนถึง ‘หีบห่อขนมไทย’ หลากรูปทรงซึ่งยังคงใช้มาจนถึงปัจจุบัน

‘หีบห่อขนมไทย’ นับว่าเป็นภูมิปัญญาที่สร้างอัตลักษณ์ทั้งในแง่รูปทรงและการนำวัสดุมาใช้ เพราะไม่ได้มีแต่ใบตอง เมื่อภูมิศาสตร์เป็นอีกปัจจัยหนึ่งเราจึงได้เห็นหีบห่อขนมจากวัสดุหลากหลาย เช่น ใบเตย ใบมะพร้าวที่ขึ้นอยู่ทั่วไป หาได้ง่าย ใบจากในพื้นที่ที่มีป่าชายเลน หรืออย่างใบกะพ้อที่พบได้ทั่วถิ่นภาคใต้

ทั้ง ‘วัสดุธรรมชาติ’ และ ‘รูปทรง’ หีบห่อขนมไทยที่มีความหลากหลายยังสะท้อนถึงภูมิปัญญาของคนสมัยก่อน ที่ช่างคิดช่างประดิษฐ์ ออกแบบรูปทรงและเลือกคุณสมบัติของวัสดุให้สอดคล้องกับการนำไปใช้ห่อขนมแต่ละประเภท ทั้งความเหมาะสมกับเนื้อขนม การให้กลิ่น และกรรมวิธีที่ทำให้ขนมสุก

🟢 ใบตอง
ใบตองที่นิยมใช้ห่อขนมคือ ใบกล้วยน้ำว้ากับใบกล้วยตานี ซึ่งแต่เดิมนั้นหาได้ทั่วไปเพราะกล้วยเป็นพืชที่ปลูกไว้ประจำบ้าน และด้วยเส้นใยใบตองสดที่ทนทานต่อความเย็นและความร้อน จึงใช้ห่อผักเพื่อคงความสด ห่ออาหาร ขนม ทั้งปิ้ง นึ่ง ย่าง ได้ ทั้งยังเพิ่มกลิ่นหอมให้อาหาร ส่วนใบตองแห้งก็มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว นิยมห่อขนมกวนอย่างกะละแม โดยหีบห่อขนมไทยที่ใช้ใบตองนั้นมีหลายรูปทรงที่เราเห็นบ่อย

🟢 ทรงเตี้ย
มีฟังก์ชันการห่อในแง่ของภาชนะบรรจุ ปิดมิดชิดด้วยไม้กลัดที่ทำจากทางมะพร้าว เพื่อความสะอาดและสะดวกหยิบจับ จำพวกขนมถาดตัดชิ้น เช่น หม้อแกง ขนมชั้น เปียกปูน และข้าวเหนียวสังขยาหน้าต่างๆ

🟢 ทรงสูง
เหมาะกับขนมประเภทนึ่ง เช่น ใส่ไส้ ขนมกล้วย ซึ่งนอกจากใช้ใบตองยังต้องมีใบมะพร้าวเจียนปลายใบแฉลบให้แหลมสวยงามทำเตี่ยวคาดหนีบใบตองทั้งสองข้างไว้เพื่อเพิ่มความแน่นหนาไม่ให้ขนมทะลักออกมาเมื่อสุก แล้วกลัดด้วยไม้กลัดทางมะพร้าว

'กระทง' ขึ้นรูปด้วยการจับมุมและกลัดด้วยไม้กลัดที่ทำจากทางมะพร้าว นอกจากเป็นภาชนะยังใช้ใส่ขนมประเภทนึ่งให้ขึ้นฟู ดูสวยเต็มถ้วย เช่น ขนมตาล ขนมกล้วย'

🟢 ห่อเปิดหน้า
เป็นการห่อแบบพับ โดยวางขนมตรงกลางใบตองแล้วห่อด้านข้าง พับปลายใบตองเก็บใต้ฐาน ไม่ต้องใช้ไม้กลัด ฟังก์ชั่นก็ตามชื่อ คือ ใช้ห่อข้าวเหนียวหน้าต่างๆ เปิดให้เห็นเด่นชัดว่าเป็นข้าวเหนียวหน้าอะไร เช่น หน้ากุ้ง หน้าปลา สังขยา

🟢 ห่อข้าวต้มมัด
กับห่อขนมเทียน เป็นทรงจำเพาะ เมื่อเห็นก็รู้ได้ทันทีว่าเป็นขนมอะไร อย่าง ‘ขนมเทียน’ ทรงสามเหลี่ยม บ้างเรียกทรงเจดีย์ ทรงนมสาว เป็นการห่อแบบพับ นอกจากความสวยงามของรูปทรงยังมีนัยยะทางศาสนา เปรียบขนมเทียนเหมือนแสงเทียน บ้างว่าเหมือนเจดีย์ จึงเป็นขนมในงานบุญใหญ่ๆ ทางภาคเหนือ เรียกว่า ‘ขนมจ๊อก’ ส่วน ‘ข้าวต้มมัด’ เป็นการห่อพับใบตองหลายชั้นแล้วจับคู่มัดรวมกันด้วยตอก (ไม้ไผ่เหลาเส้น) ให้แน่นหนา กันไม่ให้น้ำเข้า ขณะต้ม ซึ่งแต่เดิมข้าวต้มใช้วิธีต้มก่อนเปลี่ยนเป็นนึ่ง คนสมัยก่อนยังเชื่อว่า หากคู่รักนำข้าวต้มมัดไปทำบุญในวันเข้าพรรษา จะครองรักคู่กันยาวนาน

🟢 กะพ้อ
ต้นกะพ้อพบเห็นได้ทั่วไปในพื้นที่ภาคใต้ เป็นพืชตระกูลปาล์ม นิยมนำใบอ่อนมาห่อขนมต้ม เรียกว่า ‘ข้าวต้มใบกะพ้อ’ หรือเรียกสั้นๆ ว่า ‘ต้ม’ รูปทรงสามเหลี่ยม เป็นขนมต้มที่มีส่วนประกอบของข้าวเหนียว กะทิ น้ำตาล ถั่ว ผัดรวมกันแล้วเอาไปห่อต้ม คล้ายข้าวต้มมัด อาจไม่คุ้นหน้าคุ้นตานักเพราะเป็นขนมท้องถิ่นภาคใต้ นิยมทำในช่วงเทศกาลงานบุญและงานประเพณีต่างๆ เช่น งานชักพระ งานเดือนสิบ งานบวช

🟢 ใบเตย
เตยเป็นพืชที่พบเห็นได้ทั่วไป นอกจากให้สีเขียวสวยๆ ให้กลิ่นหอมในขนมไทย ยังนำมาสานเป็นกระทงสี่เหลี่ยมจัตุรัสเล็กๆ ใส่ขนมกวนอย่างตะโก้ เป็นภาชนะรูปทรงน่ารัก และช่วยเพิ่มกลิ่นหอมอ่อนๆ ให้ตะโก้ ซึ่งนับวันจะหาตะโก้ในกระทงใบเตยได้ยากขึ้น เพราะต้องใช้เวลาในการสาน

🟢 ใบตาล
ดั้งเดิมนั้นใช้ห่อขนมนึ่งอย่าง ‘ขนมตาล’ โดยใช้ใบตาลอ่อนสานเป็นรูปทรงสามเหลี่ยมกลวง เว้นตรงกลางไว้หยอดขนมตาล ก่อนนำไปนึ่งจนฟูดูน่ากิน เป็นเอกลักษณ์ดั้งเดิมของขนมตาลที่ใช้ส่วนผสมลูกตาลทำขนม ไปจนถึงหีบห่อจากใบตาล ขนมตาลในห่อใบตาลยังพอเห็นได้บ้างในพื้นที่จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เพชรบุรี ที่ปลูกต้นตาลกันมาก

🟢 ใบจาก
ต้นจาก พืชตระกูลปาล์มที่เจริญเติบโตได้ดีบริเวณป่าชายเลน ใบจากมีความเหนียวและกว้าง นำมาห่อ ‘ขนมจาก’ ขนมแป้งกวนกับน้ำตาลและมะพร้าวขูด ก่อนนำใบจากมาห่อแล้วปิ้งไฟ กลิ่นจากไหม้นั้นทำให้ขนมหอมเป็นเอกลักษณ์ แต่บางพื้นที่ที่หาใบจากได้ยาก ก็ใช้ใบมะพร้าวแทนได้ นอกจากขนมจากยังมีข้าวต้มมัดที่ใช้ใบจากห่อแทนใบตอง ในพื้นที่จังหวัดสมุทรปราการที่ต้นจากหาได้ง่าย

หีบห่อขนมไทย นอกจากฟังก์ชั่นการใช้งานในแง่ภาชนะ บรรจุภัณฑ์ ความประณีตในการออกแบบรูปทรงที่สวยงามยังเป็นสัญญะเกี่ยวโยงกับความเชื่อ จึงเป็นอีกหนึ่งเอกลักษณ์ที่ช่วยสร้างเสน่ห์ให้แก่ขนมไทย จน Kanita Leather แบรนด์กระเป๋าหนัง ได้แรงบันดาลใจหยิบจับไปออกแบบเป็นกระเป๋ารูปทรงหีบห่อขนมไทย เพิ่มมูลค่าให้กับผลิตภัณฑ์ ได้รับความนิยมทั้งคนไทยและต่างประเทศ... นี่แหละหนา อัตลักษณ์สร้างค่า
____

ติดตามความเคลื่อนไหวของเราได้ที่เพจ ร้านส้มตำปุ๋ย นะคะ💕🌻

long live the princess of thalland rama IX
ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อมขอเดชะ

ทีมงานคุณภาพ

"ทำงานทั้งปี ต้องมีกันบ้าง" มาเติมพลัง พรุ่งนี้ร้านเปิดปกตินะครับ

ขอขอบพระคุณลูกค้า จาก ธกส.คำเขื่อนแก้ว วันนี้ค่ะ

So good

Photos from Baby Steak & Milk's post

เฮงๆ ทั้งปี สาธุ จะรวยไม่ได้ถ้าไม่มี ยู (คุณลูกค้า) เข้ามาเยอะๆน้าาา ขอให้รวยกันท้วนหน้า เฮงๆ ๆ 😘😘😘

Chanthaburi Beauty Gems

Champagne Topaz 195กะรัต.
เนื้อสะอาด 100%
19,500 บาท
ของมีจำนวนจำกัด (มีชิ้นเดียว) ครับ

หจก.ทิพย์อนันต์คลินิกการเกษตร

เกษตรกรรม

Chanthaburi Beauty Gems

โรงงานผลิดและจำหน่ายพลอย ไวท์โทปาส แปรรูป และอัญมณีหลายชนิด (รับซื้อพลอยทุกชนิด)
โทร.082-5633421

เอาคักๆมื่อนี่

บ่าายยย

Photos from Baby Steak & Milk's post

😊

Child day

ตำข้าวโพดสดๆหวานๆก็มาค่ะ รู้แล้วมานะ😘
*ร้านเรามีบริการส่งฟรีถึงหน้าบ้านในเขตคำเขื่อนแก้วแล้วนะรู้ยัง 🎉

Today. Thank you 😊😘

new menu

Today

วันนี้แอดมินขอนะครับผม 😊 เดินทางกลับโดยสวัสดิภาพทุกๆท่านครับ แล้วผมกันใหม่เทศกาลต่อไป ดื่มไม่ขับนะครับผม ราตรีสวัสดิ์ครับ 🤗

Baby Steak & Milk's cover photo

ราตรีสวัสดิ์ครับ

Good night for today. ☃️💫🎄🙈

😍🤩☺️😊

ร้านนี้ใช้ carnation ทุกเมนู อร่อยทุกแก้ว 😋. มีไข่มุกแล้วนะ แวะเข้ามาเลยยย รออยู่นะ 😊

วันนี้ มาเป็นกลุ่มๆ ขอบคุณคับผม พรุ่งนี้ร้านยังเปิดอยู่เด้อ See you kub you customer

ร้านเรามีไข่มุกแล้วเน้อออ รับชานมไข่มุกมั๊ยครับผม🙊

เชิญทางนี้. "สังขยาใบเตย" เสร็จแล้ว สดๆร้อนๆ พร้อมเสริฟคับ ร้านเปิดแล้วเด้ออ

พร้อมแล้วค้าาาาา 🎉🎊🎄💘🎉
พรุ่งนี้พร้อมเปิดร้านแล้วเด้อพ่อแม่พี่น้อง ร้านเราย้ายไปอยู่ติดกับร้านส้มตำปุ๋ยฝั่งตรงข้าม ประเดิมวันแรกด้วยขนมปังสังขยาใบเตยที่เราทำเองตั้งแต่คั้นน้ำใบเตยกันเลยทีเดียว มาเด้อจ้าอย่าว่าบ่มา see ya 😘

ร้านเบบี้สเต็กจะทำการย้ายร้านไปอยู่ที่ร้านส้มตำปุ๋ยฝั่งตรงข้ามนะคะ ลูกค้าท่านใดที่มาแล้วเห็นร้านไม่เปิดไม่ต้องตกใจไม่ได้หายไปไหนค่ะ ตอนนี้ขอเร่งทำร้านให้เสร็จเรียบร้อย พร้อมเปิดให้บริการวันไหนจะรีบแจ้งให้ทราบนะคะ 😚

หนาวนี้กินแจ่วฮ้อนกันมั๊ย ร้านแอร์ไม่ได้มีดีแค่หน้าร้อน แต่หน้าหนาวก็ยังอุ่นด้วยนะตัวเธอ 😗