Hormone Clinic Aurangabad

हार्मोन क्लिनिकच्या 7 व्या वर्धापन दिनानिमित्त !

Anti Obesity Day

डॉ अमोल बुकन (MD Medicine, DM Endocrinology) यांची मासिक (दुसरा शनिवार) परभणी भेट 10 डिसेंबर 2022 रोजी आहे.
मधुमेह, थायरॉईड विकार, लठ्ठपणा, लहान उंची, चेहऱ्यावर अनावश्यक केस,
पिसीओडी, इतर हार्मोनल समस्या असलेले रुग्ण लाभ घेऊ शकतात.
भेटीसाठी 7303685355 वर कॉल करा.
पत्ता- पोरवाल एमआरआय सेंटर, गव्हाणे चौक, परभणी.

Dr Amol Bukan"s (MD Medicine, DM Endocrinology) monthly (second Saturday) Parbhani visit is on 10 December 2022 .
Patients with Diabetes, Thyroid disorders, Obesity, Short Height, Unwanted Hairs, PCOD, other hormonal problems can take benefit.
For appointment call on 7303685355.
Address- Porwal MRI Center, Gavhane Chauk, Parbhani.

मधुमेह आणि दिवाळी
दिवाळी म्हटले की दिव्यांची चमचमती रोषणाई, आप्तांच्या भेटी गाठी आणि मस्त फराळ. वेगवेगळ्या मिठाया खाण्याचा मोह आवरणे अशक्यच. आणि त्यात ‘घ्या एक, एवढ्याने काही नाही होत’ असे कोणी आग्रह केल्यावर मधुमेहींनाही त्याचा मोह आवरता येत नाही. सणाचा आनंद लुटण्यात गैर काही नाही. थोडा संयम ठेवून सुरक्षितपणे दिवाळीचा आनंद लुटता येतो. त्यासाठी मधुमेहींनी खालील काळजी घेतलेली बरी.
१. शक्यतो गोड टाळा. जर खायचे असल्यास ते जेवणानंतर घ्या. थोडेसेच खा आणि त्यावेळी पोळी किंवा भात थोडा कमी घ्या म्हणजे कॅलरी रिप्लेस करा.
२. आपले पदार्थ घरीच बनवा- त्यामुळे त्यात किती साखर किंवा तेल वापरायचे ते आपण ठरवू शकतो. एकदम कमी तेल वापरा.
३. शुगरफ्री मिठाई चालतील.
४. साध्या दुधाऐवजी कमी चरबीयुक्त दुध (स्किम्ड मिल्क) वापरा.
५. तळण्यापेक्षा बेक केलेले पदार्थ खाण्याचा प्रयत्न करा.
६. सुक्या मेव्यामध्ये थोडे अक्रोड आणि बदाम घेतले तर चालतील. खोबऱ्याचे पदार्थ खावू नका
७. खाण्याच्या वेळा पाळा. प्रवासात घराचा डब्बा सोबत ठेवा.
८. बरेच इन्सुलिन घेणारे मधुमेही गोड खायचे असल्यास त्यावेळेचे इन्सुलिन जास्त घेतात. परंतु शक्यतो असे करणे टाळा. त्याऐवजी अतिरिक्त व्यायाम करा.
८. अतिरिक्त कॅलरी जाळण्यासाठी नेहमीपेक्षा जास्त चाला किंवा व्यायाम करा. घरी बसून गप्पा मारण्यापेक्षा बाहेर चालत फिरायला जा.
९. खाण्याच्या आग्रहाला बळी पडू नका आणि आपणही इतरांना आग्रह करू नका.
१०. गरज वाटल्यास आपल्या आहार तज्ञांचा सल्ला घ्या.
निरोगी खा आणि दिवाळीचा आनंद लुटा. आपणास दिवाळीच्या हार्दिक शुभेच्छा !
-डॉ अमोल बुकन (मधुमेह आणि हार्मोन विकार तज्ञ)
हार्मोन क्लिनीक, औरंगाबाद. 7303685355
Diabetes and Diwali
When it is Diwali, the light of the lamps is sparkling, the gift of relatives and the snacks are nice. It is impossible to control the temptation of eating different sweets. And even diabetes can't control its temptation when someone insists ' take one, nothing happens with this much '. There is nothing wrong with enjoying the festival. With a little patience, you can safely enjoy Diwali. For that diabetes should take the following care.
1. Avoid the sweetest as possible. If you want to eat take it after lunch. Eat a little and take less poli or rice at that time so that you can replace the calories.
2. Prepare your foods at home-so we can decide how much sugar or oil to use in it. Use very little oil.
3. Sugar free sweets will work.
4. Use low fat milk (skimmed milk) instead of simple milk.
5. Try eating baked foods instead of frying.
6. If you take some walnuts and almonds in dry fruits, it will be okay. Don't eat coconut foods
7. Follow the food times. Keep a house box with you on the journey.
8. Many insulin takers take more insulin when they want to eat sweets. But avoid doing so as possible. Do extra exercise instead.
Walk or exercise more than usual to burn 8. extra calories. Instead of sitting at home and chatting, go for a walk outside.
9. Don't fall victim to the urge to eat and don't insist on others.
10. Consult your dietitian if needed.
Eat healthy and enjoy Diwali. Happy Diwali to you!
- Dr. Amol Bukan (Diabetes and Hormone Disorders Specialist)
Hormone Clinic, Aurangabad. 7303685355

डॉ अमोल बुकन (MD Medicine, DM Endocrinology) यांची मासिक (दुसरा शनिवार) परभणी भेट 14 ऑगस्ट 2021 रोजी आहे.

मधुमेह, थायरॉईड विकार, लठ्ठपणा, लहान उंची, चेहऱ्यावर अनावश्यक केस,
पिसीओडी, इतर हार्मोनल समस्या असलेले रुग्ण लाभ घेऊ शकतात.

भेटीसाठी 7303685355 वर कॉल करा.
पत्ता- पोरवाल एमआरआय सेंटर, गव्हाणे चौक, परभणी.

Dr Amol Bukan"s (MD Medicine, DM Endocrinology) monthly (second Saturday) Parbhani visit is on 14 August 2021 .

Patients with Diabetes, Thyroid disorders, Obesity, Short Height, Unwanted Hairs, PCOD, other hormonal problems can take benefit.

For appointment call on 7303685355.
Address- Porwal MRI Center, Gavhane Chauk, Parbhani.

गायनॅकोमास्टिआ

मुलांच्या किंवा पुरूषांच्या स्तनाची प्रमाणाबाहेर वाढ म्हणजे गायनॅकोमास्टिआ (Gynaecomastia). ही वाढ इस्ट्रोजेन (Estrogen) आणि टेस्टोस्टेरॉन (Testosterone) या संप्रेरकांच्या असमतोलामुळे होते. स्तनांची वाढ एका किंवा दोन्ही बाजूला होऊ शकतो आणि ती असमतोल असू शकते. साधारणपणे हा काही गंभीर आजार नाही. परंतु कधी कधी काही गंभीर आजारांमुळे हा प्रकार होऊ शकतो.

लक्षणे-
-स्तनांची वाढ
-क्वचित वेळा स्तनांमध्ये वेदना

अयोग्य स्तनवाढीमुळे मित्र मंडळींकडून सारखे चिडवलं जाणं, त्यामुळे त्यांच्या सोबत बाहेर खेळायला न जाणं, सार्वजनिक ठिकाणे जसे स्विमिंग पूल टाळणे, साहजिकच त्या अनुषंगाने आलेला एकटेपणा या गोष्टींमुळे त्यांच्यामध्ये न्यूनगंड निर्माण होऊ शकतो.

कारण
इस्ट्रोजेनच्या तुलनेत टेस्टोस्टेरॉन या संप्रेरकाच्या पातळीत घट झाल्याने गायनकोमास्टिया होतो. असे टेस्टोस्टेरॉनची क्रिया न झाल्यामुळे, टेस्टोस्टेरॉनची निर्मिती कमी झाल्यामुळे किंवा इस्ट्रोजेनची पातळी वाढल्यामुळे होऊ शकते. खालील पैकी अनेक गोष्टी संप्रेरकांचे असंतुलन करू शकतात-
नैसर्गिक
टेस्टोस्टेरॉन आणि इस्ट्रोजेन पुरुषांच्या आणि स्त्री लैंगिक वाढीवर नियंत्रण ठेवते. टेस्टोस्टेरॉन पुरुषांची गुणधर्म जसे पिळदार स्नायू, दाढी, मिशा यांचा विकास करते तर इस्ट्रोजेन स्त्रीयांचे गुणधर्म जसे स्तन यांचा विकास करते.
बहुतेक लोकांना एस्ट्रोजेन फक्त महिलांचे संप्रेरक आहे असे वाटते , परंतु पुरुष देखील ते तयार करतात - अगदी कमी प्रमाणात. पुरुषांमधे इस्ट्रोजेनची पातळी खूप जास्त झाली किंवा ती सामान्य असलीतरी टेस्टोस्टेरॉनच्या पातळीच्या तुलनेत जास्त झाली तर पुरुषांमध्ये स्तनांची वाढ होते.
१. नवजात मुलांमध्ये- जवळपास ५०% नवजात मुलांचे स्तन जन्मतः वाढलेले असतात. आईपासून मिळालेल्या इस्ट्रोजेनमुळे असे होते आणि दोन ते चार आठवड्यांनी ते सामान्य होऊन जाते.
२. वयात येताना - वयात येताना मुलाच्या स्तनांची वाढ होणे सामान्य आहे. इस्ट्रोजेनच्या तुलनेत टेस्टोस्टेरॉन या संप्रेरकाच्या पातळीत घट झाल्याने गायनकोमास्टिया होतो. बहुतांश सर्व जणांची स्तनांची वाढ काही महिन्यांत आपोआप कमी होते.
३. प्रौढांमध्ये- ५० ते ७० वर्ष्यांच्या प्रौढ पुरुषांमध्ये गायनकोमास्टिया होण्याचे प्रमाण वाढते. या वयात हे प्रमाण दर चार मध्ये एक असे असते.

औषधी- बरीच औषधी गायनकोमास्टिया होण्यास कारणीभूत असतात.
-अँटी अँड्रोजन्स ही औषधे प्रोस्टेट कॅन्सरमध्ये वापरतात
-अॅनाबोलिक स्टिरॉइड्स आणि पुरुष संप्रेरके ज्यांचा वापर काही आजारांसाठी केला जातो किंवा बेकायदेशीररित्या जिम किंवा शारीरिक खेळ खेळणारे खेळाडू वापर करतात.
-कॅन्सरची काही औषधी
-हृदय विकारांवरची काही औषधी

मादक द्रव्यांचे सेवन
दारू
गांजा
अफू/हेरॉईन
अँफिटॅमीन

शारीरिक आजार
अनेक शारीरिक आजारांमुळे हार्मोन्सचे असंतुलन होते
-हायपोगोनॅडिझम अंडाशयाचे किंवा पिट्युटरी ग्रंथींच्या विविध आजारांमुळे टेस्टोस्टेरॉनची निर्मिती कमी होते. अशा रुग्णांना गायनॅकोमास्टिया होऊ शकतो.
-ट्यूमर्स किंवा कर्करोग - अंडाशय, पिट्युटरी किंवा अड्रेनल ग्रंथी यांचे काही ट्यूमर्स किंवा कर्करोग हार्मोन्सचे असंतुलन करतात
-हायपरथायरॉईडीझम
-मूत्रपिंड निकामी झाल्यावर हार्मोन्सचे असंतुलन होते.
-यकृत खराब झाल्यावर किंवा त्यावर उपचारासाठी दिलेल्या औषधामुळे हार्मोन्सचे असंतुलन होते.
गुंतागुंत
गायनकोमास्टियामुळे काही शारीरिक त्रास होत नाही, परंतु चांगले न दिसण्यामुळे मानसिक किंवा भावनिक समस्या उद्भवू शकतात. १% रुग्णांमध्ये स्तनाचा कर्करोग होऊ शकतो.

तपासणी
-बऱ्याचदा लठ्ठ रुग्णांमध्ये स्तनाचा भाग आहे कि चरबी आहे यात अनिश्चितता असते. त्यामुळे सोनोग्राफीची क्वचित वेळा आवश्यकता पडू शकते.
-रक्ताच्या तपासण्या- स्तनांच्या वाढीच्या निगडित विविध हार्मोन्सच्या तपासण्या करणे गरजेचे असते. हार्मोन्सचे असंतुलन होण्याचे कारण पाहणेही आवश्यक असते.

उपचार
वयात येणाऱ्या मुलांच्या स्तनांची वाढ बहुतांश वेळा आपोआप जाते. ज्यांना वेदना होतात किंवा त्याची लाज वाटते अशांना औषधे देवून ती वाढ कमी करता येते.
प्रौढ व्यक्तींच्या ज्या आजारामुळे हा त्रास उद्भवला आहे त्याचे उपचार केल्यास किंवा त्यास कारणीभूत असलेले औषध बंद केल्यास स्तनांची वाढ कमी होते.
तसे नाही झाल्यास औषधांचा वापर करावा लागतो.

शश्त्रक्रिया - हा आजार खूप दिवसांपासून असल्यास औषधे काम करत नाहीत. तसेच औषधांचा परिणाम नाही झाला की शस्त्रक्रिया करावी लागते. ही शस्त्रक्रिया प्लास्टिक सर्जन करतात. शस्त्रक्रिया केल्यावर त्याच दिवशी घरी पाठविले जाते.
प्रतिबंध
आपण नियंत्रित करू शकता अशी काही कारणे आहेत जी गायनॅकोमास्टियाचा धोका कमी करू शकतात:
गायनॅकोमास्टियास कारणीभूत औषधे वापरू नका. उदाहरणांमध्ये स्टिरॉइड्स आणि अॅन्ड्रोजेन, अँफिटॅमीन, गांजा
अफू/हेरॉईन समावेश आहे. मद्यपान टाळा. दारू पिऊ नका. जर तुम्ही मद्यपान केले तर ते संयमीत करा.
आपल्या औषधांचा आढावा घ्या. जर आपण गायनॅकोमास्टियास कारणीभूत अशी औषधे घेत असाल तर इतर पर्यायी औषधांविषयी आपल्या डॉक्टरांना विचारा.

Gynecomastia (breast enlargement in men)

Enlarged breasts in men (gynecomastia)
Gynecomastia is an increase in the amount of breast gland tissue in boys or men, caused by an imbalance of the hormones estrogen and testosterone. Gynecomastia can affect one or both breasts, sometimes unevenly.
Generally, gynecomastia isn't a serious problem, but sometimes it can be caused by serious conditions. Men and boys with gynecomastia sometimes have pain in their breasts and may feel embarrassed which is the most common cause of seeking medical advice.
Symptoms
Signs and symptoms of gynecomastia include:
Swollen breast tissue
Breast tenderness

Causes
Gynecomastia is triggered by a decrease in the levels of a hormone testosterone compared with estrogen. The decrease can be caused by conditions that block the effects of testosterone, reduce testosterone synthesis or increase in estrogen level.
Several things can cause such hormonal balance, including the following.
Natural hormonal changes
The hormones testosterone and estrogen control s*x characteristics in both men and women. Testosterone controls male traits, such as muscle mass and body hair. Estrogen controls female traits, including the growth of breasts.
Most people think of estrogen as an exclusively female hormone, but men also produce it — though normally in small quantities. Male estrogen levels that are too high or are out of balance with testosterone levels can cause gynecomastia.
Gynecomastia in infants. More than half of male infants are born with enlarged breasts due to the effects of their mother's estrogen. Generally, the swollen breast tissue goes away within two to three weeks after birth.
Gynecomastia during puberty. Gynecomastia caused by hormone changes during puberty is relatively common. Gynecomastia is caused due to decrease in the levels of testosterone as compared with estrogen. In most cases, the swollen breast tissue will go away without treatment within six months to two years.
Gynecomastia in adults. The prevalence of gynecomastia peaks again between the ages of 50 and 69. At least 1 in 4 men in this age group is affected.
Medications
A number of medications can cause gynecomastia. These include:
Anti-androgens used to treat an enlarged prostate, prostate cancer and other conditions..
Anabolic steroids and androgens, which are prescribed by doctors for certain conditions or are sometimes used illegally by athletes to build muscle and enhance performance.
Ulcer medications, such as the over-the-counter drug cimetidine.
Cancer treatment.
Heart medications,
Stomach-emptying medications

Substances abuse
Alcohol
Amphetamines
Ma*****na
He**in
Methadone (Methadose, Dolophine)
Health conditions
Several health conditions can cause gynecomastia by affecting the normal balance of hormones. These include:
Hypogonadism. Conditions that interfere with normal testosterone production, such as Klinefelter syndrome, Testicular failure or pituitary insufficiency, can be associated with gynecomastia.
Aging. Hormone changes that occur with normal aging can cause gynecomastia, especially in men who are overweight.
Tumors. Some tumors, such as those involving the te**es, adrenal glands or pituitary gland, can produce hormones that alter the male-female hormone balance.
Hyperthyroidism. In this condition, the thyroid gland produces too much of the hormone thyroxine.
Kidney failure. About half the people being treated with dialysis experience gynecomastia due to hormonal changes.
Liver failure and cirrhosis. Changes in hormone levels related to liver problems and cirrhosis medications are associated with gynecomastia.
Malnutrition and starvation. When your body is deprived of adequate nutrition, testosterone levels drop while estrogen levels remain the same, causing a hormonal imbalance. Gynecomastia can also happen when normal nutrition resumes.
Herbal products
Plant oils, such as tea tree or lavender, used in shampoos, soaps or lotions have been associated with gynecomastia. This is probably due to their weak estrogenic activity.
Complications
Gynecomastia has few physical complications, but it can cause psychological or emotional problems caused by appearance. One percent patients can develop cancer of breast.
Evaluation
Gynecomastia should not be confused with pseudogynecomastia (also known as lipomastia), which occurs in overweight men whose breasts enlarge because of fat deposits.
If you are a man or boy with enlarged or tender breasts, your health care provider will perform an examination to determine whether the tissue in your breasts is fatty or glandular. Glandular tissue is designed to secrete substances, such as milk or hormones, and usually has a network of ducts that can be felt.
If the provider has difficulty determining whether you have gynecomastia, he or she may recommend that you have a breast ultrasound or a mammogram, a specialized X-ray of the breast.
Laboratory tests — Blood tests are ordered to measure the level of various hormones.
GYNECOMASTIA TREATMENT
The best treatment for gynecomastia depends upon its cause, duration, and severity and whether it causes pain or discomfort.
Adolescents — Because pubertal gynecomastia usually goes away on its own, treatment is not usually recommended initially. Instead, the provider will watch for changes in size for several months. In most cases, pubertal gynecomastia resolves during that time.
For boys with severe gynecomastia that is causing substantial tenderness or embarrassment, a short course of a drugs may be recommended. These drugs block the effects of estrogen in the body and can reduce the size of the breasts somewhat.
Adult men — In these men, treating the underlying condition or stopping the problematic drug usually allows the gynecomastia to resolve.
For men with idiopathic gynecomastia that causes discomfort and lasts more than three months, a short course of drugs may be recommended.
Prostate cancer patients — Gynecomastia is a common complication of hormonal treatment for prostate cancer (androgen deprivation therapy or antiandrogen monotherapy). However, there are treatment options available to prevent the development of gynecomastia, including drugs and radiation therapy.
Surgery — Although drugs are effective for men and boys who have had enlarged breasts for a few months, the drug is not effective in men who have had the condition for more than one year. For these men, surgery is an option to reduce the size of the breasts. For adolescents, surgery is generally not recommended until puberty is completed.
The extent of surgery depends upon the severity of the breast enlargement and whether there is also excess fatty tissue. Many men are treated with a combination of surgical removal of the glandular tissue and liposuction.
Surgery is done by a plastic surgeon. It is usually a day care procedure.
Prevention
There are a few factors you can control that may reduce the risk of gynecomastia:
Don't use drugs. Examples include steroids and androgens, amphetamines, he**in, and ma*****na.
Avoid alcohol. Don't drink alcohol. If you do drink, do so in moderation.
Review your medications. If you're taking medication known to cause gynecomastia, ask your doctor if there are other choices.